Δευτέρα 3 Ιανουαρίου 2011

2124/2009 Α.Π. Παραβίαση της προς διατροφή υποχρεώσεως (358 ΠΚ)


2124/2009ΑΠΠαραβίαση της προς διατροφή υποχρεώσεως (358 ΠΚ)
Απόφαση 2124 / 2009    (ΣΤ, ΠΟΙΝΙΚΕΣ)
Θέμα
Αιτιολογίας επάρκεια, Διατροφής υποχρέωση.


http://www.areiospagos.gr/
Περίληψη:
Παραβίαση της προς διατροφή υποχρεώσεως (358 ΠΚ) Έννοια - Στοιχεία αντικειμενικής και υποκειμενικής υποστάσεως και ειδικότερα ως προς το της κακοβουλίας του υπόχρεου. Αιτιολογία αποφάσεως. Έννοια. Ποιο το αναγκαίο περιεχόμενό της για να είναι πλήρης και εμπεριστατωμένη, ειδικότερα δε για την εν λόγω πράξη (ΑΠ 316/2007, ΑΠ 1370/2008, ΑΠ 1396/2006). Πλήρης αιτιολογία. Απορρίπτει μοναδικό λόγο αναιρέσεως.


Αριθμός 2124/2009

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

ΣΤ' Ποινικό Τμήμα

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Δημήτριο Πατινίδη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Χαράλαμπο Παπαηλιού, Παναγιώτη Ρουμπή, Γεώργιο Μπατζαλέξη-Εισηγητή και Χριστόφορο Κοσμίδη, Αρεοπαγίτες.

Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 13 Οκτωβρίου 2009, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Νικολάου Τσάγγα (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου Χ, κατοίκου ..., που εκπροσωπήθηκε από την πληρεξουσία δικηγόρο του Αγγελική Αντωνέα, περί αναιρέσεως της 2431-2432/2008 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Ηρακλείου. Με πολιτικώς ενάγουσα την Ψ, κάτοικο ..., που δεν παραστάθηκε.

Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Ηρακλείου, με την ως άνω απόφασή του, διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων-κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 12 Φεβρουαρίου 2009 αίτησή του, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 285/2009.
Αφού άκουσε
Την πληρεξουσία δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Ι. Όπως προκύπτει από το από 2-9-2009 αποδεικτικό επιδόσεως του ..., αρχ/κα ΜΠΣ του Α.Τ ... η πολιτικώς ενάγουσα Ψ κλητεύθηκε νόμιμα (155 παρ. 2 ΚΠΔ) και εμπρόθεσμα (166 παρ. 1 ΚΠΔ) για να παραστεί κατά τη συζήτηση της αιτήσεως αναιρέσεως κατά τη σημερινή δικάσιμο, κατά την οποία και δεν παρέστη.
Συνεπώς πρέπει η συζήτηση να προχωρήσει παρά την απουσία της σαν να είναι κι αυτή παρούσα (515 παρ. 2 εδαφ. α'ΚΠΔ).
ΙΙ. Κατά τη διάταξη του άρθρου 358 ΠΚ, όποιος κακόβουλα παραβιάζει την υποχρέωση διατροφής, που του την έχει επιβάλει ο νόμος και έχει αναγνωρίσει, έστω και προσωρινά, το δικαστήριο, με τέτοιο τρόπο, ώστε ο δικαιούχος να υποστεί στερήσεις ή να αναγκαστεί να δεχθεί βοήθεια άλλων τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει, ότι, για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος, απαιτείται δεδηλωμένη παράλειψη του φερόμενου ως υπόχρεου προς διατροφή, προβλεπόμενη από το νόμο και αναγνωρισμένη με δικαστική απόφαση, έστω και προσωρινώς και οφειλόμενη σε κακοβουλία, δηλαδή στην ενδιάθετη βούληση μη συμμορφώσεώς του προς την υποχρέωση, παρότι είχε την οικονομική δυνατότητα να καταβάλει, για το προσδιορισμένο χρονικό διάστημα, το χρηματικό ποσό που επιδικάσθηκε για την κάλυψη των αναγκών επιβιώσεως του δικαιουμένου προσώπου. Εξάλλου, έλλειψη της απαιτούμενης από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του Κ.Ποιν.Δ ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, της δικαστικής αποφάσεως, που ιδρύει τον από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' Κ.Ποιν.Δ λόγο αναιρέσεως, υπάρχει, όταν δεν περιέχονται σαφώς και πλήρως τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από τη διαδικασία, επί των οποίων θεμελιώθηκε η κρίση του δικαστηρίου, οι αποδείξεις και οι σκέψεις με τις οποίες υπήχθησαν τα πραγματικά περιστατικά στην ουσιαστική ποινική διάταξη που εφαρμόσθηκε. Η αιτιολογία, τέλος, της αποφάσεως παραδεκτά συμπληρώνεται από το διατακτικό της, μαζί με το οποίο αποτελεί ενιαίο σύνολο. Ειδικότερα, για την, κατά τα ανωτέρω, πληρότητα της αιτιολογίας πρέπει να αναφέρονται στην καταδικαστική απόφαση για παραβίαση της προς διατροφή υποχρεώσεως, τα πραγματικά περιστατικά, από τα οποία συνάγεται ότι ο υπόχρεως είχε την οικονομική δυνατότητα να εκπληρώσει την εν λόγω υποχρέωσή του.
Στην προκειμένη περίπτωση, με την προσβαλλομένη υπ`αριθ. 2431,2432/2008 απόφαση, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Ηρακλείου κήρυξε ένοχο τον κατηγορούμενο της παραβάσεως του άρθρου 358 ΠΚ κατ' εξακολούθηση και επέβαλε σ αυτόν συνολική ποινή φυλακίσεως 8 μηνών, η οποία ανεστάλη επί 3ετία, μετά από συνεκτίμηση όλων των αποδεικτικών μέσων που κατ` είδος μνημονεύει. Ειδικότερα το δικαστήριο, για να καταλήξει στην ως άνω καταδικαστική του κρίση, δέχθηκε, ανελέγκτως, τα ακόλουθα: Ο κατηγορούμενος, κατά το χρονικό διάστημα από Αύγουστο 2004 μέχρι Ιανουάριο 2006, με περισσότερες πράξεις που συνιστούν εξακολούθηση του ιδίου εγκλήματος, κακόβουλα παραβίασε την υποχρέωση διατροφής που επιβάλλει ο νόμος και την έχει αναγνωρίσει το δικαστήριο, σε τρόπο ώστε ο δικαιούχος να υποστεί στερήσεις και να αναγκασθεί να δεχθεί βοήθεια άλλων και συγκεκριμένα με την 2041/2004 απόφαση ασφαλιστικών μέτρων του Μονομελούς Πρωτοδικείου Ηρακλείου υποχρεώθηκε να καταβάλλει στην πρώην σύζυγό του το ποσό των 1.600 € μηνιαίως και στη συνέχεια με την 598/2005 απόφαση του ιδίου δικαστηρίου, που εκδόθηκε επί της τακτικής αγωγής, που επακολούθησε, υποχρεώθηκε να καταβάλλει σ αυτήν ως τακτική διατροφή το αυτό ως άνω ποσό μηνιαίως. Στη συνέχεια με τις 2712/2006 και 7541/2006 αποφάσεις του Μονομελούς Πλημ/κειου Ηρακλείου καταδικάσθηκε ο κατηγορούμενος για το αδίκημα του άρθρου 358 ΠΚ, που τελέσθηκε κατά το χρονικό διάστημα από τον Αύγουστο 2004 μέχρι Ιανουάριο 2005 και Φεβρουάριο 2005 μέχρι Ιανουάριο 2006, αντίστοιχα. Επί των εφέσεων που άσκησε ο κατηγορούμενος εκδόθηκαν οι 1619 και 1620/2007 αποφάσεις του Τριμελούς Πλημ/κείου Ηρακλείου, οι οποίες τον κήρυξαν ένοχο της αυτής ως άνω πράξεως και του επέβαλαν συνολική ποινή φυλάκισης 10 μηνών. Κατά των αποφάσεων αυτών ασκήθηκαν αναιρέσεις από τον κατηγορούμενο, με τον κατ άρθρο 510 παρ. 1 Δ' ΚΠΔ λόγο, οι οποίες και έγιναν δεκτές με τις 1370/2008 και 1503/2008 αποφάσεις του Αρείου Πάγου, αντίστοιχα. Ο κατηγορούμενος πράγματι παραβίασε την υποχρέωσή του προς διατροφή απέναντι στη σύζυγό του - πολιτικώς ενάγουσα, κατά τα προαναφερόμενα χρονικά διαστήματα από Αύγουστο 2004 έως Ιανουάριο 2006, ενεργώντας προς τούτο κακόβουλα, δεδομένου ότι, όπως προέκυψε, κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα είχε την οικονομική δυνατότητα να συμμορφωθεί στις παραπάνω αποφάσεις του Πρωτοδικείου Ηρακλείου που τον υποχρέωσαν προς τούτο. Συγκεκριμένα ο κατηγορούμενος, έχοντας ενδιάθετη βούληση να μη συμμορφωθεί στην εν λόγω υποχρέωση, κατέβαλε σε αυτή, περιστασιακά, διάφορα χρηματικά ποσά που υπολείπονταν της επιβληθείσας υποχρέωσής του σύμφωνα με τις αποφάσεις του Δικαστηρίου, επικαλούμενος οικονομική αδυναμία. Συγκεκριμένα της κατέβαλε έναντι 500 και 400 € την 1-3- και 28-3-2005, αντίστοιχα, 750 € την 2-6-2005, 500 και 300 € την 20 και 25-10-2005, αντίστοιχα, 600 € την 23-11-2005, 850 € την 2-12-2005 και 550 € την 30-1-2006. Δεν προέκυψε όμως ότι, κατά τον παραπάνω χρόνο είχε οικονομική αδυναμία, δεδομένου ότι πρόκειται για ευκατάστατο άτομο με ιδιαίτερη οικονομική επιφάνεια, μέλος της οικογενείας ... (ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΤΟ ΕΠΩΝΥΜΟ ΤΟΥ Χ), που δραστηριοποιείται στο ... επί πολλές δεκαετίες στον τομέα του τουρισμού, διαθέτοντας τις ξενοδοχειακές μονάδες "...", ως και βιομηχανία τούβλων και λοιπές επιχειρήσεις, λειτουργώντας υπό την μορφή ομίλου, στον οποίο ο κατηγορούμενος είναι μέτοχος με ποσοστό 20% μετά των μελών της οικογενείας του αποκερδαίνοντας σημαντικά χρηματικά ποσά που υπερέβαιναν τις 15.000 €, μηνιαία. Σε κάθε περίπτωση ο κατηγορούμενος είχε την δυνατότητα να καταβάλλει την επιδικασθείσα διατροφή προς τη σύζυγό του, η οποία πράγματι υφίστατο στερήσεις, δεδομένου ότι δεν ικανοποιούνταν οι βιοτικές της ανάγκες, καθόσον αυτή δεν είχε επαγγελματική ενασχόληση και βαρυνόταν με αυξημένες υποχρεώσεις σχετικά με την αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας από τα οποία προέκυψε ότι έπασχε, οι οποίες δεν καλύπτονταν επαρκώς από την ασφάλιση υγείας ΤΣΜΕΔΕ, που επικαλείται ο κατηγορούμενος ότι της παρείχε, καθώς και τις καθημερινές δαπάνες που απαιτούνταν για τη συντήρηση της οικίας 355 τ.μ. μετά του περιβάλλοντος χώρου επί οικοπέδου 8 στρεμμάτων περίπου, πρώην συζυγική στέγη, όπου διέμενε, ελλείψει άλλης ιδιοκτησίας, η οποία δεν ανήκει στην κυριότητά της αλλά κατά ποσοστό 1/2 εξ αδιαιρέτου στα δύο τους τέκνα. Εξάλλου δεν προέκυψε ότι διακινδύνευε η διατροφή του κατηγορουμένου και της νέας οικογένειας που δημιούργησε με την απόκτηση τριών ακόμη τέκνων με άλλη σύντροφο. Επομένως αποδείχθηκε ότι ο κατηγορούμενος έχει τελέσει την πράξη που του αποδίδεται και πρέπει να κηρυχθεί ένοχος της παραβίασης της υποχρέωσης για διατροφή κατ εξακολούθηση για το χρονικό διάστημα από Αύγουστο 2004 έως Ιανουάριο του 2006 όπως αναφέρεται ειδικότερα στο διατακτικό και να απορριφθούν ως αβάσιμοι οι προβληθέντες από αυτόν αυτοτελείς ισχυρισμοί, δεδομένου ότι όσες καταβολές έγιναν από μέρους του για άλλη αιτία υπέρ των κοινών τέκνων τους δεν υποκαθιστούν την επίδικη υποχρέωσή του για διατροφή υπέρ της συζύγου του. Κατόπιν των παραδοχών αυτών τα Δικαστήριο με την αναιρεσιβαλλομένη απόφαση κήρυξε ένοχο τον αναιρεσείοντα και του επέβαλε συνολική ποινή φυλάκισης 8 μηνών, την οποία και ανέστειλε επί τριετία. Με αυτά που δέχθηκε η προσβαλλομένη απόφαση, διέλαβε την από τις διατάξεις των άρθρων 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 ΚΠΔ αξιουμένη ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, αφού εκτίθενται σ αυτήν, με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά τα πραγματικά περιστατικά που, κατά την ανέλεγκτη κρίση του δικαστηρίου, αποδείχθηκαν από την ακροαματική διαδικασία και συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση του προαναφερομένου εγκλήματος, για το οποίο καταδικάστηκε ο αναιρεσείων, τις αποδείξεις από τις οποίες συνήγαγε τα περιστατικά αυτά και τους νομικούς συλλογισμούς, με βάση τους οποίους έκανε την υπαγωγή τους στην ουσιαστική ποινική διάταξη του άρθρου 358 του ΠΚ. Ειδικότερα, περιλαμβάνεται στην αιτιολογία της προσβαλλόμενης αποφάσεως η παραδοχή ότι είχε ο αναιρεσείων την οικονομική δυνατότητα να καταβάλει την οφειλόμενη στην σύζυγό του διατροφή, την οποία παρά ταύτα δεν κατέβαλε σ αυτήν. Συγχρόνως αιτιολογείται η συνδρομή στο πρόσωπο του αναιρεσείοντος του στοιχείου της υποκειμενικής υποστάσεως του πιο πάνω αδικήματος, που είναι η κακοβουλία, η οποία συνίσταται στην ενδιάθετη βούλησή του να μη συμμορφωθεί προς την παραπάνω υποχρέωση. Μάλιστα, για να θεμελιώσει την κρίση της περί της ενδιάθετης βούλησής του να μη συμμορφωθεί προς την υποχρέωση διατροφής της συζύγου του, δέχεται, ότι, ενόψει των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που παραθέτει του ομίλου της πολύ γνωστής την περίοδο εκείνη στους οικείους επιχειρηματικούς κύκλους οικογένειας του, στον οποίο μετέχει κατά ποσοστό 20%, τα μηνιαία εισοδήματά του, ανέρχονταν σε 15.000 € και συνακόλουθα είχε την οικονομική δυνατότητα να καταβάλει σ αυτήν το χρηματικό ποσό που της επιδικάσθηκε για την κάλυψη των αναγκών επιβιώσεώς της κατά το χρονικό διάστημα από Αύγουστο 2004 μέχρι Ιανουάριο 2006, χωρίς να κινδυνεύει, ενόψει των ανωτέρω μηνιαίων εισοδημάτων του, η δική του διατροφή και της νέας οικογένειας που δημιούργησε με την απόκτηση τριών ακόμη τέκνων με άλλη σύντροφο. Δέχεται περαιτέρω η προσβαλλομένη απόφαση ότι αποτέλεσμα τούτου υπήρξε η δικαιούμενη διατροφής σύζυγός του να υποστεί στερήσεις, για τους λόγους που εκτίθενται λεπτομερώς εκεί. Είναι αβάσιμες δε οι αιτιάσεις του αναιρεσείοντος ότι δεν δέχεται η πληττόμενη απόφαση ότι, κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα, έλαβε χώρα διανομή μερίσματος, διότι, αν από λόγους που αφορούν τους οικονομικούς προγραμματισμούς του οικογενειακού ομίλου, το Δ.Σ. αποφάσισε, όπως ισχυρίζεται, κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, να μη διανεμηθεί μέρισμα, το γεγονός αυτό δεν συνδέεται αιτιωδώς με το ύψος των καθαρών κερδών του οικογενειακού Ομίλου από τις επιχειρηματικές δραστηριότητες που, κατά τα άνω, ανέπτυσσε, στα οποία ο αναιρεσείων είχε ποσοστό συμμετοχής 20%. Oι επιχειρηματικές δε αυτές δραστηριότητες αποτελούν και τον καθοριστικό του ύψους των κερδών του ομίλου παράγοντα, στα οποία είχε το ανωτέρω ποσοστό συμμετοχής ο αναιρεσείων και συνακόλουθα των μηνιαίων εισοδημάτων του, τα στοιχεία δε αυτά αξιολόγησε η προσβαλλομένη απόφαση και με πλήρη αιτιολογία κατέληξε στην ως άνω κρίση. Ως εκ τούτου, ο μοναδικός λόγος της αιτήσεως περί ελλείψεως ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας της προσβαλλομένης αποφάσεως (άρθρο 510 παρ. 1Δ, ΚΠΔ) πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Μη υπάρχοντος δε άλλου λόγου προς έρευνα, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της και να καταδικαστεί ο αναιρεσείων στα δικαστικά έξοδα (άρθρο 583 παρ. 1 ΚΠΔ). Δικαστική δαπάνη υπέρ της πολιτικώς ενάγουσας δεν επιδικάζεται, λόγω του ότι δεν παρέστη.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Απορρίπτει την από 12-2-2009 αίτηση του Χ για αναίρεση της υπ` αριθ. 2431,2432/2008 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Ηρακλείου. Και

Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στα δικαστικά έξοδα, εκ διακοσίων είκοσι (220) €.

Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 3 Νοεμβρίου 2009. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 9 Νοεμβρίου 2009.

Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ


Δεν υπάρχουν σχόλια: